W przypadku zatrudnienia studentów, zarówno pracodawcy, jak i sami studenci muszą orientować się w przepisach dotyczących składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. W 2025 roku, w Polsce, istnieje wiele regulacji, które określają, kiedy pracodawca jest zobowiązany do opłacania składek za studentów, a także jakie są wyjątki od tej zasady. Poniżej przedstawiamy kluczowe informacje na ten temat.
Zasady ogólne
Zatrudnienie studentów w Polsce jest regulowane przez przepisy Kodeksu pracy oraz Ustawę o systemie ubezpieczeń społecznych. Zasadniczo, pracodawca jest zobowiązany do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe) oraz zdrowotne za każdego zatrudnionego pracownika, jednak w przypadku studentów, istnieją pewne wyjątki.
Kto jest studentem zgodnie z przepisami?
Zgodnie z polskim prawem, studentem jest osoba, która:
- Jest zapisana na studia wyższe (licencjackie, magisterskie, jednolite magisterskie) w Polsce.
- Ma mniej niż 26 lat.
W przypadku umowy o pracę
Jeżeli student jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę, pracodawca jest zobowiązany do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Wyjątkiem jest jednak sytuacja, gdy student ma mniej niż 26 lat i pracuje w ramach umowy zlecenia.
Umowa zlecenie
W przypadku umowy zlecenia, sytuacja wygląda nieco inaczej. Zgodnie z przepisami:
Student do 26. roku życia
: Pracodawca nie płaci składek na ubezpieczenia społeczne ani zdrowotne, jeżeli student jest zatrudniony na umowę zlecenia. Oznacza to, że student uzyskuje wynagrodzenie brutto, które jest równocześnie wynagrodzeniem netto – nie jest potrącana żadna składka.
Student powyżej 26. roku życia
: W przypadku, gdy student przekroczył 26. rok życia, pracodawca jest zobowiązany do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne oraz zdrowotne.
Wyjątki od zasad
Istnieją także sytuacje, w których opłacanie składek przez pracodawcę może być wymagane, mimo że student spełnia warunki do zwolnienia:
Praca w więcej niż jednym miejscu
: Jeśli student pracuje w kilku miejscach, a jego łączny dochód przekracza kwotę wolną od składek, pracodawca jest zobowiązany do ich opłacania.
Praca na umowę o dzieło
: W przypadku umowy o dzieło, składki na ubezpieczenia społeczne nie są obowiązkowe, jednakże w sytuacji, gdy dzieło jest wykonywane w ramach stosunku pracy, mogą wystąpić inne zasady.
Obowiązki studenta
Studenci, którzy są zatrudniani na umowę zlecenie w wieku do 26 lat, powinni być świadomi, że mimo braku odprowadzania składek na ubezpieczenia, mogą korzystać z publicznej służby zdrowia. Ważne jest jednak, aby byli zarejestrowani w odpowiednim systemie ubezpieczeń zdrowotnych, na przykład przez uczelnię, na której studiują.
Przykład praktyczny
Załóżmy, że student, który ma 24 lata, podejmuje pracę na umowę zlecenie. Pracodawca nie musi odprowadzać składek na ubezpieczenie społeczne ani zdrowotne. W takim przypadku, całe wynagrodzenie, które otrzyma, będzie wynagrodzeniem netto. Jeżeli jednak ten sam student zdecyduje się na pracę na umowę o pracę, pracodawca będzie zobowiązany do odprowadzania odpowiednich składek.
Podsumowanie
Zatrudnianie studentów w Polsce wiąże się z różnymi regulacjami dotyczącymi składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Warto, aby zarówno pracodawcy, jak i studenci byli świadomi przepisów, które mogą wpływać na ich sytuację finansową. Zrozumienie tych zasad pozwoli uniknąć nieporozumień oraz zapewni lepsze planowanie finansowe. Zatrudniając studentów, pracodawcy mogą skorzystać z korzystnych warunków, a sami studenci zyskać możliwość zdobycia doświadczenia zawodowego bez dodatkowych obciążeń finansowych.
