Umowa o pracę jest stosunkiem prawnym łączącym pracodawcę i pracownika. Pracownik na jej podstawie zobowiązuje się do wykonywania określonego rodzaju obowiązków zawodowych, w odpowiednim miejscu i czasie wskazanych w umowie, a pracodawca ma obowiązek płacić mu wynagrodzenie. Obie strony stosunku pracy mogą dokonać jej wypowiedzenia. Jak pracownik może wypowiedzieć taki dokument?

Na czym polega wypowiedzenie umowy o pracę?

Wypowiedzenie umowy o pracę kończy stosunek pracy łączący pracodawcę i pracownika. Może ono nastąpić zarówno z woli pracodawcy, jak i pracownika.

W przypadku, gdy to pracownik wypowiada umowę o pracę, składa jednocześnie na ręce swojego pracodawcy oświadczenie woli, którego celem jest rozwiązanie umowy o pracę. Taki tryb rozwiązania umowy obowiązuje, jeśli została ona zawarta na okres próbny, na czas nieokreślony lub określony. Umowa nie jest rozwiązywana natychmiast, ale po upływie tzw. okresu wypowiedzenia. 

Długość okresów wypowiedzenia

Na podstawie znowelizowanego 22 lutego 2016 roku Kodeksu pracy, uchylono jego art. 33, który przewidywał przy zawieraniu umowy o pracę na czas określony, dłuższy niż 6 miesięcy, dopuszczalność wcześniejszego jej rozwiązania za dwutygodniowym wypowiedzenie. Obecnie można wypowiedzieć każdą umowę o pracę zawartą na czas określony. 

Okresy wypowiedzenia umów o pracę na czas określony i nieokreślony wynoszą, zgodnie z art. 36 § 1 Kodeksu pracy:

• 2 tygodnie, jeśli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy,

• 1 miesiąc , jeśli pracownik był zatrudniony  u danego pracodawcy przez co najmniej 6 miesięcy,

• 3 miesiące , jeśli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 3 lata.

Nie musi być zastrzeżone, że umowa o pracę zawarta na czas określony może być rozwiązana za wypowiedzeniem. Taka forma rozwiązania stosunku pracy obowiązuje obecnie zawsze. Z kolei, umowa zawarta na okres próbny może zostać rozwiązana za wypowiedzeniem trwającym:

• 3 dni robocze, jeśli umowa została zawarta na okres do dwóch tygodni,

• 1 tydzień, przy umowie próbnej zawartej na okres dłuższy niż dwa tygodnie,

• 2 tygodnie, przy umowie próbnej zawartej na okres 3 miesięcy.

Do okresu zatrudnienia, czyli stażu pracy pracownika, o którym mowa powyżej, wlicza się pracownikowi wszystkie okresy zatrudnienia u dotychczasowego pracodawcy, bez względu na liczbę zawartych uprzednio umów oraz okres zatrudnienia u poprzedniego pracodawcy, o ile zmiana pracodawcy nastąpiła w związku z przejściem zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę. Możliwe jest to także wtedy, gdy z mocy innych przepisów nowy pracodawca jest następcą prawnym w stosunkach pracy nawiązanych przez pracodawcę poprzednio zatrudniającego tego pracownika.

Co zawrzeć w wypowiedzeniu?

Pracownik chcący rozwiązać swoją umowę o pracę za wypowiedzeniem, powinien złożyć na ręce pracodawcy pisemne oświadczenie woli.  Dokument musi zostać skutecznie dostarczony pracodawcy, aby wypowiedzenie umowy o pracę rzeczywiście nastąpiło. 

Można napisać samodzielnie wypowiedzenie o pracę, albo skorzystać z gotowych wzorców. Należy podać w takim piśmie datę i miejsca sporządzenia wypowiedzenia umowy o pracę, wraz z własnymi danymi osobowymi i teleadresowymi. Następnie pracownik wskazuje, do kogo personalnie  (do pracodawcy) lub do jakiej firmy kieruje wypowiedzenie o pracę.

Najlepiej, aby dokument ten posiadał nagłówek: „Wypowiedzenie umowy o pracę”. W treści pracownik pisze, że wypowiada umowę o pracę. Musi podać, kiedy i gdzie została ona zawarta i jakie są strony stosunku pracy. Wskazuje także, jaki okres wypowiedzenia będzie zachowany. Na koniec należy złożyć na wypowiedzeniu umowy o pracę własnoręczny podpis pracownika. Najlepiej też pozostawić miejsce na potwierdzenie przez pracodawcę lub osobę upoważnioną do tego, że pismo zostało otrzymane. 

Czy pracownikowi przysługuje zasiłek i inne uprawnienia?

W okresie wypowiedzenia umowy o pracę pracownik nadal korzysta ze statusu pracownika. Przysługują mu te same prawa i obowiązki względem pracodawcy, co innym członkom załogi. Ma prawo otrzymać wynagrodzenie w określonej wysokości, wraz z należnymi premiami. 

Jeśli to pracownik wypowiada umowę o pracę, nie będzie miał prawa do zwolnienia z obowiązku wykonywania swoich zadań zawodowych, z tytułu poszukiwania innej pracy. Pracodawca może zadecydować o wysłaniu pracownika w okresie wypowiedzenia na przymusowy urlop wypoczynkowy albo zwolnić go z obowiązku świadczenia pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. 

Pracownik rozwiązujący umowę o pracę za wypowiedzeniem, jako bezrobotny będzie miał prawo do zasiłku z urzędu pracy po okresie 90 dni.