Jedną z najbardziej popularnych metod opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych jest opodatkowanie na zasadach ogólnych, według dwustopniowej, progresywnej skali podatkowej - 18 i 32 proc. Kto może skorzystać z takiego opodatkowania i jak płacony jest w przypadku tej metody podatek należny fiskusowi?

Najważniejsze kwestie dotyczące skali podatkowej

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych, skala podatkowa jest opodatkowaniem na zasadach ogólnych, gdzie podstawą obliczania i odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy lub samego podatku jest dochód podatnika. Dochodem jest zaś różnica pomiędzy przychodem, a kosztem jego uzyskania w danym okresie. 

Opodatkowanie na zasadach ogólnych, według dwustopniowej, progresywnej skali podatkowej, posiada dwa progi 18 i 32% proc. Stawka podatku opłacana jest zgodnie z wysokością dochodu podatnika. Podatek naliczany jest zgodnie z zasadą:

• 18% minus kwota zmniejszająca podatek 556,02 zł dla dochodu do 85 528 zł,

• 14 839, 02 zł + 32% nadwyżki ponad 85 528 zł  dla dochodu powyżej pierwszego progu skali podatkowej. 


Podstawa opodatkowania, od której naliczany jest podatek należny fiskusowi, może zostać pomniejszona o kwotę zmniejszającą podatek w wysokości 556,02 zł. Jeśli podatnik opodatkowany według skali podatkowej osiąga dochód w wysokości 3091 zł w ciągu roku podatkowego, nie będzie musiał dopełniać obowiązku zapłaty podatku.


Jak wybrać skalę podatkową?

Niejako automatycznie każdy przedsiębiorca, osoba fizyczna pozyskująca dochody m.in. z pracy zawodowej, umów zlecenie, czy najmu prywatnego, opodatkowani są skalą podatkową. Osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej pracujące m.in. na etacie nie mają wyboru metody opodatkowania i zawsze będą objęte skalą podatkową.

Natomiast przy rejestracji działalności gospodarczej Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej  przedsiębiorca powinien wpisać wybraną metodę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Może to być skala podatkowa. Jeśli zaś podatnik był opodatkowany w ramach działalności gospodarczej inną metodą opodatkowania, a chciałby ją zmienić na skalę podatkową, może to zrobić w terminie do 20 stycznia kolejnego roku podatkowego. 

Przedsiębiorcy oraz osoby fizyczne uzyskujące dochody z najmu powinny mieć świadomość, że opodatkowanie skalą podatkową wiąże się z koniecznością ewidencjonowania wszystkich przychodów oraz kosztów ich uzyskiwania. Służy do tego podatkowa Księga Przychodów i Rozchodów lub księgi rachunkowe, dla tzw. dużej księgowości. 

W ciągu roku podatkowego płatnicy podatku dochodowego muszą odprowadzać także od swoich dochodów i dochodów zatrudnianych pracowników, zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Skala podatkowa - zalety jej zastosowania w praktyce

Dzięki zastosowaniu metody opodatkowania na zasadach ogólnych, według skali podatkowej, podatnik zyskuje szansę zastosowania wielu ulg i preferencji podatkowych. Może rozliczać się na jednym druku PIT razem ze współmałżonkiem, albo jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Istnieje też szansa na skorzystanie z licznych ulg: ulgi na dziecko, ulgi na darowiznę, czy ulgi rehabilitacyjnej. W ten sposób optymalizuje się wysokość zobowiązania wobec fiskusa i płaci się ostatecznie niższą daninę z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych.

Rozliczenie roczne na podstawie skali podatkowej

Podatnicy opodatkowani skalą podatkową, rozliczają się z fiskusem  w terminie do 30 kwietnia kolejnego roku podatkowego, z wykorzystaniem formularzy podatkowych PIT-36 lub PIT-37. Pierwszy z nich jest przeznaczony dla tych podatników, którzy w poprzednim roku pozyskiwali dochody bez pośrednictwa płatnika, opodatkowane skalą podatkową, czyli sami byli zobowiązani do obliczenia i przekazania do urzędu skarbowego zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych. Z kolei PIT-37 wybierają podatnicy, którzy pozyskiwali dochody opodatkowane w ten sam sposób, ale za pośrednictwem płatnika. PIT-37 wypełniany jest na podstawie przesłanych podatnikowi przez płatników podatku PIT informacji podatkowych PIT-11 czy PIT-40a. 

Bez względu na to, czy podatnik rozlicza się z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych na formularzu PIT-36 czy PIT-37, musi on złożyć we właściwym względem swojego zamieszkania urzędzie skarbowym deklarację roczną w terminie do 30 kwietnia kolejnego roku podatkowego. Może ją wysłać pocztą listem poleconym za zwrotnym potwierdzeniem odbioru, zanieść samodzielnie do urzędu, albo skorzystać z możliwości wysłania PIT online, jako e-deklarację podatkową.