Czas pracy to zagadnienie ściśle regulowane przez prawo pracy w Ustawie Kodeks Pracy. Przepisy wyraźnie określają, ile maksymalnie może przepracować osoba zatrudniona, jak rozliczane są nadgodziny oraz w jaki sposób regulować czas pracy. Oto podstawowe informacje w tym zakresie.

Przepisy związane z zasadami rozliczania przeprowadzonego czasu zawiera Kodeks pracy – tematowi poświęcony jest cały dział VI. "W ostatnich latach nastąpiło kilka istotnych zmian w podejściu do tego zagadnienia." - mówi Sebastian Nowak z serwisu eventis.pl "Zmiany te wynikają z konieczności uelastycznienia zasad kodeksowych i dostosowania do zmieniających się modeli zatrudnienia, w tym elastycznych form współpracy między pracodawcami a pracownikami."

Czym jest czas pracy?

Jako czas pracy określa się przedział czasowy, w którym osoba zatrudniona pozostaje do dyspozycji pracodawcy. Nie oznacza to wcale, że musi się ona wówczas znajdować w firmie i rzeczywiście wykonywać obowiązki – jest to nie tylko czas wykonywania pracy, ale też czas tzw. gotowości do pracy.

Co do zasady, pracownik zatrudniony na pełny etat, nie powinien przekraczać czasu pracy wynoszącego średnio 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo w 5-dniowym tygodniu pracy. Możliwe są jednak nadgodziny – czas pracy włącznie z nimi nie może jednak przekroczyć 48 godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym.

Jak rozlicza się czas pracy?

Prawo pracy wskazuje, że rozliczenia powinno się prowadzić w 7-dniowym rytmie. Warto przy tym pamiętać, że pierwszy dzień tygodnia rozliczeniowego przypada na pierwszy dzień okresu rozliczeniowego, a nie np. na poniedziałek. Nie należy więc brać pod uwagę informacji z kalendarza.

Zgodnie z obecnymi zapisami, można przyjąć jeden z trzech systemów rozliczania:

  • podstawowy – trzymający się zasad 8 h na dobę i 40 h tygodniowo w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy,
  • równoważny – gdy z uwagi na organizację pracy zmienia się liczba godzin pracownika w ciągu doby, ale norma w tygodniu pozostaje niezmienna (np. urzędy w poniedziałki pracują często do 17, a w piątki – do 13),
  • zadaniowy – gdy wynika to ze specyfiki pracy lub jej organizacją, czas pracy jest uzależniony od zadań zleconych przez pracodawcę. Tak często dzieje się np. przy pracy zdalnej.

Odpowiedzią na złożone i rozbudowane przepisy w tym obszarze mogą być kursy pozwalające zdobyć praktyczną wiedzę w ww. obszarze. Szkolenia z czasu pracy w eventis.pl  pozwalają zarówno zapoznać się z obowiązującymi przepisami, wykładnią prawa, jak i zastosować zdobytą wiedzę w praktyce poprzez rozmaite ćwiczenia, a także gotowe formatki, ewidencje itp. przygotowywane w trakcie szkolenia raz z wykładowcą.

Rejestrowanie czasu pracy – kiedy to konieczne?

Kodeks pracy nakazuje prowadzenie ewidencji czasu pracy dla każdego pracownika. Wyłączeni z obowiązku są pracownicy zatrudnieni w systemie zadaniowym oraz pełniący funkcję osoby zarządzającej firmy w imieniu pracodawcy. Zwłaszcza że ich praca często nie poddaje się łatwemu ewidencjonowaniu, ale przede wszystkim charakter i cel pracy zakłada, że osoby te powinny wykonywać działania na rzecz pracodawcy we wszystkich nagłych, niezbędnych sytuacjach, niezależnie od wymiaru godzinowego.

Szczególne przepisy związane z rejestracją czasu pracy obowiązują m.in. w branży transportowej, logistyki i spedycji – z uwagi na obostrzenia związane z czasem jazdy kierowców. Warto więc mieć to na względzie, prowadząc obsługę kadrową.