Pojęcie uważności (ang. mindfulness) zyskuje coraz większą popularność w kręgach związanych z biznesem. Filozofia i praktyczne ujęcie mindfulness przenika w coraz głębsze sfery ludzkiej aktywności i zaczyna być wykorzystywana w obszarze zawodowym i społecznym, wpływając na bliższe i dalsze relacje z innymi ludźmi. W jaki sposób kontemplacyjne podejście do pracy wpływa na funkcjonowanie organizacji?

Mindfulness – klucz do etycznego świata

Rozważania nad możliwościami praktyk mindfulness warto rozpocząć od zrozumienia, czym jest uważność i współczucie. Pierwsze pojęcie odnosi się do tego, co dzieje się w naszych umysłach i ciałach, w najbliższym otoczeniu i relacjach międzyludzkich. Julia E. Wahl, założyciel i dyrektor The Mind Institute, trener uważności i współczucia (ang. compassion), wyjaśnia, iż uważność to zauważanie tego, jaka jest nasza intencja w związku z tym, co się dzieje i na czym chcemy skoncentrować się w życiu, a także zdolność skupienia się na tym, co dzieje się w danej chwili w związku z naszą intencją. Współczucie to z kolei zrozumienie źródeł trudności pojawiających się w naszym życiu i aktywne zaangażowanie się w ich zmniejszanie.

Aby zacząć praktykować podejście kontemplacyjne oparte na współczuciu należy zrozumieć, czym jest współczucie i jaką rolę może ono odegrać w organizacji. Pojęcie to definiowane jest jako połączenie wrażliwości na cierpienie lub na trudności z motywacją do pomocy w łagodzeniu cierpienia (lub pomocy w trudnościach) oraz jako postawa ukierunkowana na zapobieganie dalszemu cierpieniu w przyszłości.

Komunikacja oparta na współczuciu

Komunikacja to podstawowy element życia społecznego. Sposoby komunikowania się mogą przybierać różne formy w zależności od kontekstu, w jakim komunikacja przebiega, celu komunikacji, relacji zaangażowanych osób oraz emocji, których te osoby doświadczają. Komunikacja oparta na uważności i współczuciu stwarza przestrzeń do wzajemnego zrozumienia i nawiązania owocnych relacji w miejscu pracy. Należy podkreślić, iż codzienna komunikacja najczęściej wiąże się z zupełnie innymi celami i zadaniami niż komunikacja w organizacji, która bywa znacznie bardziej ukierunkowana.

Marsha Linehan, profesor psychologii i adiunkt na Wydziale Psychiatrii i Nauk Behawioralnych Uniwersytetu Waszyngtońskiego, opracowała sposób rozpatrywania różnych aspektów komunikacji, twierdząc, że każdy komunikat spełnia trzy funkcje: obiektywny cel komunikacji (np. trudność związaną z pracą, którą próbujemy rozwiązać), relacje między osobami biorącymi udział w komunikacji (np. praca nad danym projektem) oraz możliwość wyrażania emocji osób zaangażowanych w interakcję (np. chęć okazania zadowolenia z powodu jakiegoś zdarzenia).

Trudności w komunikacji pojawiają się, gdy równowaga priorytetów zostaje zaburzona w stosunku do sytuacji lub kontekstu. W miejscu pracy możemy być skoncentrowani na wyrażaniu własnych uczuć lub skupieni na dążeniu do celu, co determinuje sposób komunikacji, który może szkodzić istotnym relacjom. Efektywna komunikacja oparta na współczuciu polega na odnalezieniu równowagi między priorytetami dotyczącymi kontaktów międzyludzkich a konsekwentnym realizowaniu celów organizacji.

Artykuł powstał przy współpracy z redakcją Czasopismomindfulness.pl.