IKE, czyli indywidualne konto emerytalne jest częścią dobrowolnego, III filaru polskiego systemu emerytalnego. Możesz samodzielnie, w dowolnym trybie, wpłacać tam środki i oszczędzać na swoje przyszłe świadczenie. Jeśli zdarzy się, że go nie doczekasz, pieniądze zgromadzone na IKE nie przepadną. Podlegają one dziedziczeniu. W jaki sposób?

Oszczędzanie na jesień życia w IKE

IKE służą do tego, by odkładać fundusze na przyszłość. Rachunki te prowadzą różne instytucje finansowe. Inwestują one pieniądze przekazywane przez oszczędzających, dzięki czemu można nie tylko budować kapitał na wypłatę emerytury, ale równocześnie pomnażać środki. Jeśli właściciel konta osiągnie wiek 60 lub 55 lat i uzyska uprawnienia emerytalne, będzie mógł skorzystać z wypłaty pieniędzy z IKE bez uiszczania z tego tytułu podatku od zysków kapitałowych, czyli podatku Belki.

Co jednak stanie się, jeśli nie dożyje tego momentu? Czy jego pieniądze zaoszczędzone i pomnożone w IKE przepadną? Nic podobnego, ponieważ są one dziedziczone.

Kto odziedziczy pieniądze z IKE?

Już przy zawieraniu umowy o prowadzenie IKE oszczędzający może wskazać osobę bądź kilka osób, którym na wypadek jego śmierci zostaną wypłacone środki z takiego konta emerytalnego. Swoje fundusze w IKE możesz rozdzielić na kilka osób wraz z określeniem stosownego udziału. Raz złożona dyspozycja pozostaje w mocy przez cały czas, ale jeśli tylko uznasz to za stosowne, możesz ją zawsze zmienić. Spadkobiercą pieniędzy z IKE nie musi być osoba z rodziny.

Jeśli jednak zdarzy się, że nie ustanowisz nikogo uposażonego w ramach IKE po Twojej śmierci, środki zgromadzone na takim koncie przypadną spadkobiercom ustawowym lub testamentowym. W przypadku IKE prowadzonych przez zakład ubezpieczeń na życie, kwoty przyznane na podstawie umowy ubezpieczenia przypadają najbliższej rodzinie ubezpieczonego w kolejności, jaka została ustalona w ogólnych warunkach ubezpieczenia.

Problem w tym, że instytucje zarządzające IKE nie mają obowiązku poinformowania spadkobierców o tym, że zmarły oszczędzał w taki sposób na swoją przyszłą emeryturę. Warto więc skrupulatnie przejrzeć wszystkie jego dokumenty. Po stronie osób uposażonych lub spadkobierców leży obowiązek upomnienia się w konkretnej instytucji prowadzącej IKE o środki zgromadzone przez zmarłego. Osoby te muszą powiadomić też instytucję finansową o śmierci posiadacza IKE.

Jak można rozdysponować odziedziczone z IKE środki?

Osoba uprawniona do otrzymania pieniędzy z IKE zmarłego może je wypłacić na dowolny rachunek bankowy albo dokonać ich przeniesienia na swoje indywidualne konto emerytalne lub do pracowniczego programu emerytalnego. Niezależnie od tego, jakiego wyboru dokona, środki te będą zwolnione z podatku od dochodów kapitałowych oraz z podatku od spadków i darowizn.

Osoba uprawniona do pobrania środków z IKE oszczędzającego powinna złożyć wniosek do instytucji zarządzającej kontem o dokonanie wypłaty. Do wniosku powinna dołączyć jeden z poniższych dokumentów:

  •   Akt zgonu oszczędzającego oraz dokument, który potwierdzi jego tożsamość jako osoby uprawnionej.
  •   Prawomocne postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku oraz zgodne oświadczenie wszystkich spadkobierców o sposobie podziału środków zgromadzonych w IKE bądź prawomocne postanowienie sądu o podziale spadku oraz dokumenty stwierdzające tożsamość spadkobierców.

Na podobnych zasadach są dziedziczone środki zgromadzone przez daną osobę w IKZE po jej śmierci. Trzeba jednak podkreślić, że wypłata środków z IKZE przez osoby dziedziczące pociąga za sobą niezmiennie konieczność odprowadzenia do urzędu skarbowego 10-procentowego zryczałtowanego podatku dochodowego.