Przepisy dotyczące czasu pracy kierowców nie bez przyczyny są bardzo rygorystyczne – z każdą godziną spędzoną za kierownicą koncentracja ulega obniżeniu, a to nie pozostaje bez wpływu na bezpieczeństwo wszystkich uczestników ruchu drogowego. To też powoduje, że czas pracy kierowcy można wydłużyć tylko w wyjątkowych sytuacjach. Jakich konkretnie? Jak odstępstwo od zasad wpływa na rozliczanie czasu pracy kierowcy?
W jakich sytuacjach możliwe jest wydłużenie czasu pracy kierowcy?
Możliwość wydłużenia czasu pracy kierowcy została przewidziana w Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady nr 561/2006. W art. 12 przywołanego Rozporządzenia można przeczytać, że wydłużenie czasu pracy kierowcy jest możliwe tylko w wyjątkowych okolicznościach – takich, których nie da się przewidzieć. Mowa m.in. o:
- korkach,
- wypadkach drogowych,
- ekstremalnych warunkach pogodowych,
- braku miejsca postojowego na parkingu,
- zamknięciu drogi i konieczności objazdu,
- awarii pojazdu.
Jednocześnie wydłużenie czasu pracy kierowcy nie może negatywnie wpłynąć na bezpieczeństwo drogowe.
Jak wynika z brzmienia art. 12 – nie można zakładać, że czas pracy kierowcy ulegnie wydłużeniu na etapie planowania trasy przejazdu. Takie wykorzystywanie przewidzianego wyjątku jest nadużyciem – wynika to również z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości C-235/94.
Wydłużenie czasu pracy kierowcy a powrót do domu – co trzeba wiedzieć?
Limity, które zostały wskazane w Rozporządzeniu (9 lub 10 godzin jazdy w ciągu dnia i 56 godzin jazdy w tygodniu), mogą zostać przekroczone o 1 lub 2 godziny, gdy kierowca jedzie do bazy firmy lub swojego miejsca zamieszkania, aby wykorzystać tygodniowy okres odpoczynku. Jednocześnie:
- skorzystanie z tego wyjątku od reguły musi być uzasadnione wyjątkowymi okolicznościami – jak zostało to wskazane wyżej;
- dodatkowa godzina czy 2 godziny jazdy nie mogą wpłynąć na bezpieczeństwo kierowcy i innych użytkowników dróg;
- gdy kierowca przekroczy czas prowadzenia pojazdu o maksymalnie 2 godziny, to musi wykorzystać przerwę – taka przerwa musi trwać nieprzerwanie 30 minut bezpośrednio przed dodatkowym czasem prowadzenia auta;
- kierowca musi wskazać powód, dla którego skorzystał z odstępstwa – wyjaśnienie powinno zostać naniesione odręcznie np. na wykresówce urządzenia rejestrującego najpóźniej po dojechaniu do miejsca docelowego.
Z czym wiąże się wydłużenie czasu pracy kierowcy?
Wydłużenie czasu pracy nie pozostaje bez wpływu na rozliczanie czasu pracy kierowcy. Zasada jest następująca: każdy wydłużony okres pracy musi być kompensowany równoważnym okresem odpoczynku. Jeżeli kierowca przekroczył limit o godzinę, to przysługuje mu również jedna dodatkowa godzina odpoczynku.
Z przepisów wynika też, że podczas rozliczania czasu pracy kierowcy należy wciąż pod uwagę, że równoważny okres wypoczynku musi zostać wykorzystany jednorazowo przed końcem trzeciego tygodnia następującego po tygodniu, w którym skorzystano z wyjątku przewidzianego w Rozporządzeniu.
